بوستان آب و آتش

بوستان آب و آتش

بوستان آب و آتش با مساحت 24 هزار مترمربع یکی از بوستانهای زیبای شهر تهران است که تجهیزات متفاوتی از سایر بوستانهای پایتخت دارد.

این بوستان که در شانزدهم تیرماه 1388 توسط محمد باقر قالیباف  شهردار وقت تهران افتتاح شد دارای تجهیزاتی مانند چهار برج آتش و چادری ۷۰۰ متری با روی گردان ۳۷۰ نفری است.

نقاله خوانی در بوستان

بوستان آب و آتش همچنین شامل پل ابریشم، لانه کبوتر، کالسکه‌رانی، فانوس دریایی، آبنما، برج آتش، آلاچیق و محیط سبز است و در بعضی شب‌ها نیز نقال در مقابل آمفی تئا‌تر می‌ایستد و به پرده خوانی مشغول می‌شود و داستان حضرت ابراهیم را توضیح می‌دهد. این نقالی در ۷ پرده که دور تا دور پارک قرار گرفته است.

این بوستان دارای آلاچیق‌ها ی متعدد برای استراحت می‌باشد. این آلاچیق‌ها دارای دو نوع با میز و صندلی و یک نوع ویژه پهن کردن زیرانداز می‌باشد و در این آلاچیق‌ها از مناظر زیبای تپه‌های عباس آباد می توان لذت برد.

این پارک دارای ۲ در ورودی نیز هست که یکی از اتوبان شهید حقانی و دیگری از کوچه کنار بوستان؛ در ضلع غربی آن که  دالانی با سقفی چوبی است و در تابستان با گل و گیاه پوشیده می‌شود وبسیار زیبا و دلنشین است.

بوستان آب و آتش

خواهرخوانده بوستان طالقانی

در مورد این بوستان می‌توان گفت که در واقع خواهر خوانده بوستان طالقانی می‌باشد، چون این دو بوستان در دو طرف اتوبان مدرس و در کنار هم در اتوبان حقانی قرار گرفته است.

آموزش اسب سواری نیز از امکانات دیگر این مجموعه می‌باشد ولازم به یاد آوری است این امکانات تنها مربوط به فاز اول این پارک می‌شود فاز‌های بعدی این پارک در طرح توسعه بوستان آب و آتش می‌باشد بنا است اینجا را به یکی از بزرگ‌ترین مراکز تفریحی ایران تبدیل کنند. برای مثال نیم کره بزرگ شیشه‌ای که در بزرگراه همت بعد از پل مدرس به چشم می‌خورد مربوط به بناهای طرح توسعه آب و آتش می‌باشد.

سایر امکانات مجموعه

بوفه به تعداد ۲عدد «۱عدد سر پارک» و «۱عدد روبروی فانوس دریایی»

دستگاه خودران یا دوچرخه ایستاده وسیله عجیب است که باوجود حرکت روی دو چرخ در یک محور از تعادل جالبی برخوردار است و با این وسیله برقی می‌توانید به راحتی در گوش و کنار پارک گشت بزنید.

قرقره، احتمالاً در فیلم‌ها یا آموزشهای تکاوری وسیله‌ای که متشکل از یک طناب و قرقره‌ای که فرد با آن بصروت آویزان روی طناب حرکت می‌کند را دیده‌اید. در این مجموعه وسیله‌ای تقریباً شبیه آن البته در ابعادی بسیار کوچک و کم ارتفاع برای سرگرمی و هیجان خانواده‌ها ساخته شده است.

فانوس دریایی که می‌شود از آن بالا رفت و مناظر را تماشا کرد بعلاوه آمفی تئا‌تر روباز و امکان گرفتن عکس با لباسهای سنتی ترکمن‌ها در چادر ترکمن‌ها از امکانات دیگر بوستان حضرت ابراهیم یا آب و آتش می‌باشد.

آدرس

بوستان آب و آتش در میدان ونک، اتوبان شهید حقانی، بعد از چهار راه جهان کودک، دست راست، جنب اتوبان. در اولین کوچه بعد از چهارراه جهان کودک راه دارد که  آخر آن خیابان پارکینگ مخصوص پارک نیز راه اندازی شده است.

«آب وآتش» یکی از پارک های فوق العاده دیدنیه شهر تهرانه. اینجا با امکانات تفریحی مختلف همچون فانوس دریایی، مراسم نقاله خوانی، فضای بازی با آب همه روزه میزان بسیاری از گردشگران از تهران و شهرهای دیگر کشوره. بوستان آب و آتش همچنین شامل پل ابریشم، لانه کبوتر، کالسکه رانی، آبنما، برج آتش، آلاچیق و محیط سبزه که در بعضی شب ها نیز نقال در مقابل آمفی تئا تر می ایسته و به پرده خوانی مشغول می شه و داستان حضرت ابراهیم را توضیح می ده.
یه چیز جالب دیگه ای که هست اینه که در این پارک آموزش اسب سواری هم داده میشه. امکانات دیگه ی این پارک دستگاه خودران یا دوچرخه ایستاده است کهه باوجود حرکت روی دو چرخ در یک محور از تعادل جالبی برخورداره و با این وسیله برقی می تونین به راحتی در گوش و کنار پارک گشت بزنید. فانوس دریایی که می شه از اون بالا رفت و مناظر را تماشا کرد بعلاوه آمفی تئا تر روباز و امکان گرفتن عکس با لباسهای سنتی ترکمن ها در چادر ترکمن ها از امکانات دیگر بوستان حضرت ابراهیم یا آب و آتشه. خلاصه اینکه این بوستان انقدر جذابیت داره که شب ها خانواده های زیادی رو به سمت خودش می کشه پس شما هم تجربه اش کنین.

باغ‌ موزه هنر ایرانی

باغ‌ موزه هنر ایرانی

باغ موزه هنر ایرانی با متراژی کمتر از یک هکتار در منطقه الهیه تهران واقع شده است و از لحاظ معماری مربوط به دوره پهلوی اول است. این بنا با تعمیراتی که از سال 1384 در آن شروع شده است در تاریخ 1386 با تغییر کاربری تبدیل به باغ موزه هنر ایرانی شد. باغ‌ موزه، به محلی گفته می ‌شود که در کنار نگهداری و نمایش آثار هنری، فضایی را فراهم کند که موجب آرامش و انبساط خاطر بازدیدکنندگان شود.

در این باغ سعی شده با توجه به پیشینه تاریخی ایران از دوره باستان تا‌کنون آثار به‌جای مانده به‌عنوان نماد در فضایی سبز که یادآور ایرانی کوچک است، گردآوری شود. ‌در گذشته باغ در اختیار خانه سینما با فعالیت‌های جانبی آن بوده است که با مرمت نهایی در سال‌1384-‌1385 تغییر‌کاربری داده و تبدیل به موزه فعلی شده است.

قسمت های فعلی باغ عبارت است از : نگارخانه، پخش فیلم، کارگاه های هنری، فروشگاه محصولات فرهنگی و ارائه آثار حجمی مجسمه سازان ایران .

ـ آثار هنری باغ‌ موزه هنر ایرانی :
آثار هنری باغ‌ موزه را می ‌توان به دو‌دسته‌ کلی تقسیم کرد؛ دسته نخست شامل‌ ماکت آثار باستانی، میراث گرانبهای نیاکان‌مان به اضافه آثار حجمی ‌(چوب و فلز) برخیی هنرمندان معاصر که به‌ شکل دایمی ‌امکان تماشای آن‌ها میسر است.
‌دسته‌ دیگر آثار هنری قابل‌عرضه در فضای باغ، نگارخانه و دیواره‌ها‌‌ی باغ است‌ که در مدت محدودی در معرض دید شهروندان قرار‌‌ می ‌گیرد. ‌کارگاه‌ها‌‌ی آموزشی تخصصی‌‌ (نظام استادـ‌شاگردی) از دیگر فرصت‌ها‌‌ی پیش‌بینی ‌شده در این باغ‌ موزه است.

‌در این کارگاه‌ها‌‌ هنرجویان می‌توانند با ثبت‌نام و پذیرش در یک ‌دوره‌ بلندمدت شرکت کرده و پس از کسب موفقیت در دوره، موفق به اخذ گواهی با تاییدیه‌ استاد مربوطه شوند. ‌نمایشگاه عکس فضای باز باغ‌موزه با امکان نمایش ‌20 اثر هنری در دوره‌ها‌‌ی ماهیانه، علاوه‌ بر فراهم‌ آوردن زمینه عرضه‌ آثار هنری بر جذابیت بصری باغ‌‌ موزه می‌ افزاید. ‌

باغ‌ موزه هنر ایرانی

ماکت‌های باغ ‌موزه هنر ایرانی :
اوایل دهه 50 تعدادی ماکت از معروف ترین بناهای تاریخی ایران توسط هنرمندان ایتالیایی ساخته می شود که سال 85، 12 تای آنها در این باغ موزه رونمایی می شوندد که بسیار ظریف و دقیق ساخته شده اند. این آثار به دلیل ارزش هنری شان تنها ماکت محسوب نمی شوند؛ جنبه هنری هم دارند و سیر تحول تاریخی معماری ایران را از قبل از اسلام تا دهه اخیر به طور کامل نشان می دهند و قرار گرفتنشان در کنار هم در طول یک مسیر پیچ و خم دار حس گذر از لایه های مختلف تاریخی در بازدیدکننده ها به وجود می آورد و باعث می شود بازدیدکنندگان با صرف کمترین وقت و هزینه دور ایران را بگردند و حضور در حال و هوای شهرهای مختلف را حس کنند.

ماکت ‌های آثار تاریخی شامل ‌: هشت‌بهشت، چهل‌ستون، گنبد‌قابوس، شمس‌العماره، سی‌و‌سه‌پل، کاروانسرای مهیار، باغ‌فین کاشان، نقش رستم، برج‌آزادی، برج‌میلاد، مقبره دانیال ‌نبی ‌و قره کلیسا،‌ آثار حجمی ‌هنرمندان انجمن مجسمه‌سازان ایران (توسط استاد جمشیدی از جنس چوب)،‌ کافه ‌گالری (نمایش آثار هنرمندان تراز ‌اول کشور به‌صورت ادواری با طرح موضوع)، نمایشگاه عکس‌های تهران قدیم در حاشیه دیوار باغ به صورت ادواری (تعداد عکس‌ها 20‌عدد)، کارگاه استاد‌ – شاگردی در کارگاه آفرینش هنری و…
غیر از ماکت ها، مجسمه های دیگری هم در گوشه گوشه باغ قرار دارند که اثر دست هنرمندان ایرانی و خارجی است. این آثار برگزیده های اولین دوره سمپوزیومم مجسمه سازی در چیتگر تهران در سال 85 هستند و ارزش هنری قابل توجهی دارند. کار هنرمندان اروپایی و آسیایی از هلند تا عراق و ایران در این مجموعه قرار می گیرند.

فضای باطراوت و بهاری باغ موزه خیلی ها را به آنجا می کشاند. مسئول هنری باغ موزه می گوید بسیاری از دانشگاه ها و مدارس تورهای مختلفی را در باغ موزه برگزار می کنند که در این تورها اقدامات انجام شده در باغ مورد استقبال جوان ها قرار می گیرد. دانش پژوهان عزیز اگر قصد انجام پروژه های هنری را دارید، اگر به هنر معماری و اماکن تاریخی ایران علاقمندید، از باغ موزه هنر ایرانی بازدید نمایید.

باغ‌ موزه هنر ایرانی

موزه ملت ( کاخ سفید ایران )

موزه ملت

تاریخچه

در پهنه پر طراوت کوهپایه های توچال و دره سرسبز دربند, بخش دل انگیزی از شمال شهر تهران شکل می گیرد که مجموعه سعدآباد با یک میلیون و صد هزارمترمربع وسعت دراین گستره غنوده است.

سعدآباد که از شمال با کوههای البرز, از مشرق با گلابدره, از مغرب با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایگی دارد, در زمان قاجار, محل استقرار و سکونت تابستانی شاهان این سلسله بوده است.

پس از کودتای 1299, در وسعتی تازه و الحاق باغ های مختلف, به اقامتگاه تابستانی رضاخان اختصاص یافت, کاخ و کوشک هایی به مناسبت و ضرورت های گوناگون در جای جای این پهنه ی برتافته از درختان کهن و سپیدار و سرو, به فاصله ای از بازمانده بناهای قاجار سر برآورده که طی سالیان به چهارده کاخ کوچک و بزرگ, هرکدام به سبک و شیوه ای در معماری رسیده است.

حاج آقا رضا رفیع در خاطرات خود می نویسد:" من سعدآباد را از ابوالفتح سردار اعظم- پسر بانو عظمی خواهر ظلل السلطان به مبلغ چهارصد هزارتومان با مهر حاج آقا نورا… و کلباسی برای رضاخان سردار سپه خریداری کردم.

سعدآباد که من آن موقع خریداری کردم به این بزرگی نبود و وسعت آن هشت هزار متر کنار رودخانه با عمارت حالیه ملکه مادر بود. البته بعد از خریداری سعدآباد از سردار اعظم, تپه علی خان والی را از پدر سرتیپ والی به مبلغ هفت هزار تومان خریداری نمودم و این تپه همان تپه ای است که کاخ شهوند را رضا خان بر روی آن بنا کرد و مادر شاهپور عبدالرضا(عصمت دولتشاهی)در آن کاخ می نشست.

از باغ هایی که اراضی آنها داخل اراضی سعدآباد شد,باغ آقامحمد جواد گنجه ای است که جزء جعفرآباد بود, از باغ امام جمعه هم مقدار زیادی داخل باغ سعدآباد شد و خانه های جنوبی سعدآباد که مربوط به دوره قاجار بود از نصیرالدوله خریداری گردید و در زمان پهلوی اول به عنوان سربازخانه سعدآباد مورد استفاده قرار می گرفت.سپس باغ های دیگری در اطراف سعدآباد از جمله باغ های سالار جنگ, سپهبد امان ا… میرزا, مستوفی الممالک,شکرا… قوام الدوله, همدم السلطنه خواهر مستوفی و محمود بدر خریداری و جزو سعدآباد گردید. رضا خان درآن زمان در میان درختان چنار سعدآباد چادری می زد و گاهی هم زیر آن پذیرایی می کرد.

موزه ملت

در زمان پهلوی اول, سراسر باغ سعدآباد از رودخانهء دربند مشروب می شد و چون آب این رودخانه برای آبیاری سعدآباد کافی نبود از دوازده رشته قنات های قدیمی و جدیدالاحداث استفاده گردید.

قناتهای باغ سعدآباد
1-  هراش آب
222 - قنات قوام الدوله

3- قنات کاخ سنگی
4- قـــــات جعــــفرآبـــاد
5-  قـــنات آب نـما
6- قنات کاخ سفید
7و8 - قنات های دفتر مخصوص
9- قنات جوادیه
10- قنات گلخانه
11- قنات کاخ شمس
122- قنات خوابگاه

درهای باغ سعدآباد
1- درب نظامیه که رضاخان بیشتر از این در وارد سعدآباد می شد.
2-  درب زعفرانیه
3- درب خیابان دربند که محمدرضا پهلوی بیشتر از این در وارد کاخ می شد.
4- درب میدان دربند
5و6- دو درب در جعفرآباد
7- درب رودخانه
88- درب کاخ سفید

کاخ های سعدآباد
 هجده کاخ کوچک و بزرگ از دوره های قاجار  و پهلوی در سعدآباد وجود دارند:

1- کاخ احمدشاهی (در حال مرمت)

2- کاخ شهوند (کاخ موزه سبز فعلی، محل اقامت تابستانی پهلوی اول)

3-  کاخ سفید (کاخ موزه ملت، محل اقامت تابستانی پهلوی دوم)

4- کاخ اختصاصی (موزه تاریخ طبیعی سابق در حال حاضر در اختیـار نهاد ریاســت جمهوری)

5- کاخ اسود (سیاه) موزه هنرهای زیبا فعلی

6- کاخ شمس (موزه پوشاک سلطنتی)

7- کاخ اشرف (موزه ظروف سلطنتی)

8-  کاخ غلامرضا (موزه سلاح های دربار)

9- کاخ ملکه مادر (در اختیـار نهاد ریاســت جمهوری)

10- کاخ احمدرضا  (در اختیـار نهاد ریاســت جمهوری)

11-  ساختمان عبدالرضا (امور اداری سعدآباد)

12- کاخ بهمن پهلوی پسر غلامرضا (دفتر مدیریت)

13- کاخ شهرام پسر اشرف (موزه نظامی)

14- کاخ فریده دیبا (در اختیـار نهاد ریاســت جمهوری)

15- کاخ قدیم ولیعهد رضا پهلوی (موزه بهزاد)

16- کاخ جدید ولیعهد رضا پهلوی (موزه دفینه سابق و در حال حاضر در اختیار نهاد ریاست جمهوری)

17- کاخ فرحناز و علیرضا فرزندان محمدرضا شاه( موزه خط و کتابت میرعماد)

18- کاخ لیلا (مرکز هدفمند کودکان و نوجوانان)

علاوه بر کاخ های مذکور و چندین ساختمان قدیمی دیگر , تاسیسات و امکانات دیگری همچون : سالن های مرغداری و گاوداری , موزستان و گلخانه های گوناگون , استخرهای مختلف, چشمه سارها , زمین های تنیس و سالن بولینگ , سینما و آمفی تئاتر روباز در این مجموعه 110 هکتاری وجود دارند.

موزه های آلبوم های سلطنتی و اسناد در ساختمان گارد شاهنشاهی، موزه آشپزخانه سلطنتی در ساختمان آشپزخانه موزه ملت، موزه برادران امیدوار، موزه آب، موزه فرشچیان،  موزه اتومبیل های سلطنتی نیز از دیگر موزه های سعدآباد هستند که در سال های اخیر به این مجموعه افزوده شده اند.

کاخ گلستان

تاریخ احداث تکیه دولت بر کاخ گلستان تکیه دولت، با فرمان ناصرالدین شاه در سال 1284 هجری قمری (البته در مورد تاریخ دقیق ساخت تکیه دولت، نقل قول های متفاوتی وجود دارد) و مباشرت دوستعلی خان معیرالممالک (سرپرست ضرابخانه)، طی مدت حدود 5 سال (90 – 1284 هجری قمری) با صرف هزینه ای بالغ بر سیصدهزار تومان بنا گردید. در زمان احداث تکیه دولت، در تهران حدود 40 تا 45 باب تکیه وجود داشت که باگذشت زمان بر شمار آنها افزوده شد و به 70 تا 80 تکیه رسید. در این میان، تکیه دولت به سبب نوع معماری اش، بیش از سایر تکایای قدیم تهران همچون تکیه حیاط شاهی» و «تکیه حاج میرزا آغاسی»، توجه مورخان و هنرشناسان ایرانی و غیرایرانی را به خود جلب کرده بود. در خصوص علل ساخت تکیه دولت در کتاب تاریخچه کاخ گلستان و ابنیه سلطنتی، نوشته یحیی ذکاء، آمده است: «معتبرترین و وسیعترین تکیه های تهران که تعزیه های دولتی در آن برگزار می شد، تکیه «حاج میرزا آغاسی» (تکیه دولت قدیم) بود که تکیه «عباس آباد» نیز نامیده می شد. استقبال شدید مردم بخصوص زنان ازنمایش های مذهبی، همچنین تنگی و کوچکی فضای تکیه عباس آباد، لاجرم ازدحام و ناراحتی تولید می کرد و کار اجرای شبیه گردانی را مختل می ساخت و اقتضای زمان و اوضاع نیز تکیه بزرگتر و وسیعتری را طالب بود، از این رو ناصرالدین شاه ضمن دادن دستور شروع بنای شمس العماره، امری نیز برای ایجاد تکیه بزرگی در داخل ارگ سلطنتی به دوستعلی خان معیرالممالک صادر کرد.

تکیه دولت

این بنا در ضلع جنوب شرقی باغ گلستان و در جنوب غربی شمس العماره قرار داشت که قبلاً در محل آن ، انبار دولتی ارگ شهر مستقر بود . در مورد موقعیت دقیق تکیه دولت، تفاوت هایی جزئی در اسناد برجای مانده موجود است. باوجود این موقعیت این بنا در جنوب غربی کاخ گلستان، کنار شمس العماره و روبه روی مسجد شاه سابق را همه تایید کرده اند، اما در خصوص قطعه زمین مورد استفاده برای احداث این بنا، پژوهشگران اظهارنظرهای متفاوتی کرده اند. برخی معتقدند که فقط منزل مسکونی امیرکبیر بعد از مرگش تخریب شده و به این منظور اختصاص یافته است و برخی دیگر نیز نوشته اند که منزل امیرکبیر همراه با قسمتی از زندانخانه دولتی و سیاهچال که گرمابه مخروبه ای بود و انبارهای قدیمی، محل احداث تکیه دولت بوده است. درکتاب معماران ایران؛ از آغاز دوره اسلامی تا پایان دوره قاجار، با استناد به فهرست یحیی ذکاء (مقاله معماران و استادکاران دوره اسلامی) و همچنین در مقاله آقای عنایت الله شهیدی با عنوان تکیه دولت و بررسی های ناقص و نادرست درباره آن، به نقل از استاد کریم پیرنیا، استاد حسینعلی مهرین به عنوان معمار تکیه دولت ذکر شده است.ساختمان تکیة دولت مدور و آجری با توجه به اینکه اکنون از این بنای باعظمت اثری برجای نمانده است، با استناد به اطلاعات موجود و همچنین تصویر رنگی این تکیه اثرمرحوم کمال الملک که گویاترین سند معتبر باقیمانده از این بنا است، به معرفی معماری آن می پردازیم. معماری تکیه دولت را، برخی محققان همچون «خانم «ارلاسرنارا»، «دکتر فوریه» و «لرد کرزن» اقتباسی از «آلبرت هال – Albert Hall» لندن یا تماشاخانه ها و آمفی تئاترهای غربی دانسته اند. البته با توجه به اینکه سفر اول ناصرالدین شاه به اروپا در سال 1290 هجری قمری انجام گرفته و طبق اسناد تکیه دولت طی سالهای 90 – 1284 هجری قمری ساخته شده بود، این نظر کمی تامل برانگیز است. سایر پژوهشگران از جمله بهرام بیضائی، مهدی فروغ و یحیی ذکاء نیز معتقدند که ساختمان تکیه دولت بر اساس طرح میدان ها و برخی کاروانسراها و تکایا طراحی و ساخته شده بود. شکل کلی بنای تکیه دولت از بیرون به صورت منشوری 8 ضلعی بود که در داخل به یک استوانه کامل با قطر میانی حدود 60 متر تبدیل می شد. این بنا با ارتفاعی حدود 24 متر در چهار طبقه (با احتساب سردابها و زیرزمین) با مساحت تقریبی 2824 مترمربع و گنجایش حدود 20 هزار نفر طراحی شده بود. پی بنا سست بود و بر روی خاک دستی قرار گرفته بود و همین امر از ابتدا مشکلاتی برای مقاومت و ایستایی آن پدید آورد تکیة دولت سه ورودی داشت : ورودی اصلی و بزرگ در ضلع شرقی تکیه برای مردان ، با دری دو لنگه و سردری جناغی ؛ ورودی ضلع غربی برای زنان ، از سمت میدان ارگ با سردر جناغی و شش منارة کوچک در دو طرف که با کاشی مُعَقَّلی پوشیده شده بود ورودی سوم ، راهرو پر پیچ وخم و تاریکی بود که قسمت شاه نشین تکیه را به ضلع جنوبی کاخ گلستان وصل می کرد و شاه برای ورود به تکیه از آن می گذشت . تکیة دولت تا پایان دورة قاجار برپا بود، چنانکه جنازة مظفرالدین شاه در مراسم باشکوهی به آنجا حمل شد و تا انتقال آن به عتبات در همانجا بود . در محرّم 1326 نیز محمدعلی شاه ، مطابق رسم معمول همه ساله ، به تکیه رفت و در پی هجوم جمعیت تلفاتی به بار آمد . مجلس مؤسسانی که در پانزدهم آذر 1304 تشکیل شد و احمدشاه را بر کنار کرد و رضاخان را به ریاست حکومت موقت گمارد، در تکیة دولت بر پا گردید. تکیه دولت، پس از مشروطه با نفوذ و تاثیر فرهنگ و هنر غرب بر کشور و پیدایش تئاتر و نمایش جدید در ایران، ارزش و اهمیت پیشین خود را از دست داد. حتیی گاهی مراسمی غیر از اجرای تعزیه نیز در آن برگزار شد، چنانچه در سالهای 1302 و 1304 شمسی، با مرمت برخی از قسمتهای تکیه، آن را برای برگزاری «نمایشگاه امتعه وطنی» و تشکیل «مجلس موسسان» در نظر گرفتند.تکیه دولت، عظیمترین نمایشخانه تاریخ ایران، سالها متروک و نیمه مخروبه بود تا اینکه در 1325 ه.ش برای ساخت شعبة بانک ملی در بازار، آن را خراب کردند و بیشتر عرصة آن زیربنای بانک گردید

تکیه دولت

در زمان گذشته تقریبا متصل به ضلع شمالی شمس العماره یک دستگاه عمارت بزرگ و طولانی دورو باغ گلستان را بدو قسمت تقسیم می کرد که آنرا عمارت خروجی می نامیدند. این بنا از مشرق به مغرب شامل : اتاق موزه ، تالار آینه گلستان و صندوقخانه و رختدار خانه سلطنتی بود. اساس قصر مزبور در زمان آغامحمد خان نهاده شده بود ولی بسال 1216 ه.ق در عهد فتحعلی شاه پایان یافت . ناصرالدین شاه پس از مراجعت از سفر فرنگ چون موزه بزرگتری احداث نمود، این بنا را در سال 1296 ه.ق منهدم کرده محل آنرا تبدیل به دریاچه یا استخرر بزرگی نمودند که استخر جلو عمارت بادگیر و شمس العماره و استخر جلو تالار آینه جدید را بهم متصل می ساخت . این استخر را در اوایل سلطنت پهلوی اول پر نموده و در حال حاضر به فضای سبز اختصاص یافته است . در اینجا لازم است یادآوری کنیم که نام کاخ گلستان از نام اتاق یا تالار گلستان فتحعلی شاهی که در عمارت خروجی بود گرفته شده و از طریق اطلاق جز بهه کل سپس همه کاخ های سلطنتی را با این نام خوانده اند ولی گاهی تالار آینه جدید را نیز تالار گلستان می گویند .

عمارت خروجی

کاخ گلستان ازسمت شمال بوسیله چند در و دالان باریک با حرم خانه که اندرون و فرح آباد نیز نامیده میشد ارتباط داشت. پیش از سلطنت ناصرالدین شاه عمارت اندرون همان ساختمانها و اتاق ها و تالارهای دوران فتحعلی شاه بود و بقول مرحوم معیرالممالک این قسمت از بیوتات سلطنتی گر چه دارای وسعت زیادی نبود ولی طرز ساختمان خوشی داشت .

در اوائل سلطنت ناصرالدین شاه که درعمارت ارگ سلطنتی تغییرات عمده و مهمی داده میشد بنا بنوشته هدایت در روضه الصفای ناصری تغییرات مهمی در اندرون توسط حاج علیخان حاجب الدوله و به سال 1271 ه.ق ایجاد گردید .
پس از آنکه زنهای حرم سرای ناصرالدین شاه رو بازدیاد نهاد و رفته رفته جا بر آنان تنگ شد مجبور گردیدند اندرون را دوباره وسعت داده بزرگتر سازند و بهمین منظور درر سال 1299 ه.ق و با مباشرت بنائی آقا ابراهیم خان امین السلطان تمام بناهائی را که توسط حاجب الدوله ساخته شده بود را خراب نموده و بر وسعت اندرون اضافه نمودند.
پس از آن که ساختمانهای اندرون در دورادور باغچه و حیاط آن بپایان رسید در سال 1303 ه.ق ناصرالدین شاه مصمم گردید که برای خوابگاه خود نیز کاخی به سبکک جدید در وسط باغچه بسازد . مباشرت ساختن این کاخ نیز به محمد ابراهیم خان امین السلطان واگذار گردید . ساخت بنای کاخ مدت یکسال تمام طول کشید و در روز یکشنبه 9 رجب 1304 .ه.ق افتتاح گردید .
این کاخ بر خلاف عمارن دیگر ساختمانی بودکاملا به سبک اروپائی که از روی کاخ دولمه باغچه سلطان  عثمانی ساخته شده و تزئین یافته بود .کل بنا های عمارتت اندرون در زمان پهلوی تخریب و به ساختمانهای وزارت دارائی اختصاص یافت .

موزه فرش ایران

موزه فرش ایران

موزه فرش ایران که در خیابان کارگر شمالی ـ تقاطع دکتر فاطمی یا به عبارتی در ضلع شمالی پارک لاله و روبروی فروشگاه سپه خیابان فاطمی واقع شده است‌ در ۱۳۵۶ افتتاح شد هدف از تشکیل این موزه را می‌توان پژوهشی در سوابق، تحصیلات و کیفیت تاریخی هنر و صنعت فرش خاصه فرش ایرانی دانست.
موزه فرش ایران شامل سایر محصولات از قبیل گلیم هم می‌شود و طراح بنای این موزه، از عبدالعزیز فرمانفرمائیان است. ساختمان موزه فرش ایران معماری شکیل و چشم‌گیری دارد که آذین‌های نمای بیرونی آن شبیه به دار قالی است‌. سطح نمایشی موزه مساحتی برابر 3400 مترمربع را در بر می‌گیرد که شامل دو تالار است و برای نمایش انواع قالی‌های دست بافت و گلیم مورد استفاده قرار می ‌گیرد. طبقه همکف این موزه برای نمایش دائمی ۱۵۰ قطعه فرش و طبقه دوم آن برای برگزاری نمایشگاه‌های موردی و فصلی در نظر گرفته شده ‌است.

[caption id="attachment_2077" align="aligncenter" width="640"] موزه فرش ایران - اجاره آپارتمان مبله در تهران[/caption]

موزه فرش ایران

ویژگی‌ های موزه فرش ایران :
مجموعه موزه فرش ایران شامل با ارزش‌ترین نمونه‌های قالی ایران از قرن نهم هجری تا دوره معاصر است و از منابع غنی تحقیقی برای پژوهشگران و هنر دوستان به شمار می آید. معمولاً حدود ۱۳۵ تخته از شاهکارهای قالی ایران‌، بافت مراکز مهم قالی‌بافی مانند کاشان‌، کرمان‌، اصفهان‌، تبریز، خراسان‌، کردستان و جز آن‌ها، در تالار طبقه هم‌کف به معرض نمایش گذاشته می‌شود. در کتاب‌خانه موزه حدود ۳۵۰۰ جلد کتاب به زبان‌های فارسی‌، عربی‌، فرانسه‌، انگلیسی و آلمانی در اختیار هنردوستان و پژوهشگران قرار می‌ گیرد.
همچنین بهترین کتاب‌ها و نشریات و تحقیقات مربوط به فرش ایران و قالی‌های مشرق زمین به طورکلی و کتاب‌هایی در زمینه مذهب‌، هنر و ادبیات ایران در کتابخانه موزه موجود است‌. در کنار کتابخانه‌، کتاب فروشی موزه نیز مشغول به کار است‌. همچنین برای استفاده از بازدیدکنندگان موزه‌، فیلم‌ها و اسلایدهایی در زمینه قالی‌بافی و گلیم و هنرهای دستی ایران در سالن نمایش موزه به نمایش در می آید. همچنین در این نمایشگاه تابلوفرش های نفیس تبریزی، فرش تبریز به نمایش درمی آید که نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می کند

موزه فرش ایران

پژوهش در سوابق‌، تحولات و کیفیت تاریخی هنر و صنعت فرش‌، خاصه در ایران‌، گردآوری و خریداری نمونه انواع قالی‌های دست بافت ایرانی و برگزاری نمایشگاه‌های موقت از فرش ایران و سایر نقاط جهان‌، از اهداف موزه به شمار می آید.
در این نمایشگاه نمونه‌هایی از قالیچه‌های تصویری شاهنامه بایسنغری به نمایش درآمده است که گوشه‌هایی از ادبیات‌، اسطوره‌، مذهب و فرهنگ و هنر غنی ایران را نشان می‌دهد. این آثار همه در کارگاه قالی‌بافی استاد موسوی سیرت‌، به یاری هنرمندان جوان ایرانی و ذوق و سلیقه استاد دنیا دیده و تکنولوژی کامپیوتری آفریده شده‌اند.

از ویژگی‌های موزه فرش قالیچه دست‌بافت ارزشمند و بی‌نظیر ایرانی‌، کار فرش بافان کاشان‌، در اندازه‌های 130 در 220 سانتی‌متر، معروف به قالیچه میرزا کوچک خان جنگلی است که این شخصیت روحانی ملی را در لباس نظامی مسلح به تفنگ و اسلحه کمری‌، قطار فشنگ نمایش می‌دهد. در شمسه بالای تصویر میرزا، کتیبه‌ای با عبارت و نام کارخانه ملامحمود دیده می‌شود که احتمالاً، با توجه به این عبارات‌، تاریخ بافت قالیچه سال‌های آخر دوره قاجار است‌.

موزه فرش ایران

کاخ سعد آباد تهران

تاریخچه

کاخ سعد آباد تهران

در پهنه پر طراوت کوهپایه های توچال و دره سرسبز دربند, بخش دل انگیزی از شمال شهر تهران شکل می گیرد که مجموعه سعدآباد با یک میلیون و صد هزارمترمربع وسعت دراین گستره غنوده است.

سعدآباد که از شمال با کوههای البرز, از مشرق با گلابدره, از مغرب با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایگی دارد, در زمان قاجار, محل استقرار و سکونت تابستانی شاهان این سلسله بوده است.

پس از کودتای 1299, در وسعتی تازه و الحاق باغ های مختلف, به اقامتگاه تابستانی رضاخان اختصاص یافت, کاخ و کوشک هایی به مناسبت و ضرورت های گوناگون در جای جای این پهنه ی برتافته از درختان کهن و سپیدار و سرو, به فاصله ای از بازمانده بناهای قاجار سر برآورده که طی سالیان به چهارده کاخ کوچک و بزرگ, هرکدام به سبک و شیوه ای در معماری رسیده است.

حاج آقا رضا رفیع در خاطرات خود می نویسد:" من سعدآباد را از ابوالفتح سردار اعظم- پسر بانو عظمی خواهر ظلل السلطان به مبلغ چهارصد هزارتومان با مهر حاج آقا نورا… و کلباسی برای رضاخان سردار سپه خریداری کردم.

سعدآباد که من آن موقع خریداری کردم به این بزرگی نبود و وسعت آن هشت هزار متر کنار رودخانه با عمارت حالیه ملکه مادر بود. البته بعد از خریداری سعدآباد از سردار اعظم, تپه علی خان والی را از پدر سرتیپ والی به مبلغ هفت هزار تومان خریداری نمودم و این تپه همان تپه ای است که کاخ شهوند را رضا خان بر روی آن بنا کرد و مادر شاهپور عبدالرضا(عصمت دولتشاهی)در آن کاخ می نشست.

از باغ هایی که اراضی آنها داخل اراضی سعدآباد شد,باغ آقامحمد جواد گنجه ای است که جزء جعفرآباد بود, از باغ امام جمعه هم مقدار زیادی داخل باغ سعدآباد شد و خانه های جنوبی سعدآباد که مربوط به دوره قاجار بود از نصیرالدوله خریداری گردید و در زمان پهلوی اول به عنوان سربازخانه سعدآباد مورد استفاده قرار می گرفت.سپس باغ های دیگری در اطراف سعدآباد از جمله باغ های سالار جنگ, سپهبد امان ا… میرزا, مستوفی الممالک,شکرا… قوام الدوله, همدم السلطنه خواهر مستوفی و محمود بدر خریداری و جزو سعدآباد گردید. رضا خان درآن زمان در میان درختان چنار سعدآباد چادری می زد و گاهی هم زیر آن پذیرایی می کرد.

در زمان پهلوی اول, سراسر باغ سعدآباد از رودخانهء دربند مشروب می شد و چون آب این رودخانه برای آبیاری سعدآباد کافی نبود از دوازده رشته قنات های قدیمی و جدیدالاحداث استفاده گردید.

کاخ سعد آباد تهران

کاخ سعد آباد تهران

قناتهای باغ سعدآباد

1-  هراش آب
222 - قنات قوام الدوله

3- قنات کاخ سنگی
4- قـــــات جعــــفرآبـــاد
5-  قـــنات آب نـما
6- قنات کاخ سفید
7و8 - قنات های دفتر مخصوص
9- قنات جوادیه
10- قنات گلخانه
11- قنات کاخ شمس
122- قنات خوابگاه

درهای باغ سعدآباد
1- درب نظامیه که رضاخان بیشتر از این در وارد سعدآباد می شد.
2-  درب زعفرانیه
3- درب خیابان دربند که محمدرضا پهلوی بیشتر از این در وارد کاخ می شد.
4- درب میدان دربند
5و6- دو درب در جعفرآباد
7- درب رودخانه
88- درب کاخ سفید

کاخ های سعدآباد
 هجده کاخ کوچک و بزرگ از دوره های قاجار  و پهلوی در سعدآباد وجود دارند:

1- کاخ احمدشاهی (در حال مرمت)

2- کاخ شهوند (کاخ موزه سبز فعلی، محل اقامت تابستانی پهلوی اول)

3-  کاخ سفید (کاخ موزه ملت، محل اقامت تابستانی پهلوی دوم)

4- کاخ اختصاصی (موزه تاریخ طبیعی سابق در حال حاضر در اختیـار نهاد ریاســت جمهوری)

5- کاخ اسود (سیاه) موزه هنرهای زیبا فعلی

6- کاخ شمس (موزه پوشاک سلطنتی)

7- کاخ اشرف (موزه ظروف سلطنتی)

8-  کاخ غلامرضا (موزه سلاح های دربار)

9- کاخ ملکه مادر (در اختیـار نهاد ریاســت جمهوری)

10- کاخ احمدرضا  (در اختیـار نهاد ریاســت جمهوری)

11-  ساختمان عبدالرضا (امور اداری سعدآباد)

12- کاخ بهمن پهلوی پسر غلامرضا (دفتر مدیریت)

13- کاخ شهرام پسر اشرف (موزه نظامی)

14- کاخ فریده دیبا (در اختیـار نهاد ریاســت جمهوری)

15- کاخ قدیم ولیعهد رضا پهلوی (موزه بهزاد)

16- کاخ جدید ولیعهد رضا پهلوی (موزه دفینه سابق و در حال حاضر در اختیار نهاد ریاست جمهوری)

17- کاخ فرحناز و علیرضا فرزندان محمدرضا شاه( موزه خط و کتابت میرعماد)

18- کاخ لیلا (مرکز هدفمند کودکان و نوجوانان)

علاوه بر کاخ های مذکور و چندین ساختمان قدیمی دیگر , تاسیسات و امکانات دیگری همچون : سالن های مرغداری و گاوداری , موزستان و گلخانه های گوناگون , استخرهای مختلف, چشمه سارها , زمین های تنیس و سالن بولینگ , سینما و آمفی تئاتر روباز در این مجموعه 110 هکتاری وجود دارند.

موزه های آلبوم های سلطنتی و اسناد در ساختمان گارد شاهنشاهی، موزه آشپزخانه سلطنتی در ساختمان آشپزخانه موزه ملت، موزه برادران امیدوار، موزه آب، موزه فرشچیان،  موزه اتومبیل های سلطنتی نیز از دیگر موزه های سعدآباد هستند که در سال های اخیر به این مجموعه افزوده شده اند.